به نام خدا

"شازده حمام"

کتاب "شازده حمام" نوشته آقای "دکتر محمد حسین پاپلی یزدی" کتابی است که می توان آنرا در حوزه های مختلف بررسی کرد. جامعه شناسی، زندگی نامه، تاریخ شفاهی ، خاظره نویسی و غیره از جمله حوزه های مطعاتی است که این کتاب می تواند در ذیل آنها مطالعه شود. این کتاب دارای متنی جذاب و گیراست که خواننده را درگیر خود می کند. نویسنده در این کتاب خاطرات خود را از دوران بچگی در یزد تعریف می کند و طی آن به تحلیل اوضاع و شرایط تاریخی می پردازد. البته شرایط تاریخی اشاره شده در این کتاب نیز شرایط ویژه ای بود. دوران گذر از سنت به مدرنیته.  

1-    در این کتاب علاقه شدید نویسنده به مدرنیته برجسته است. البته با توجه به شرایط سخت دوران کودکی نویسنده و ورود تکنولوژی و مظاهر مدرنیته و آسان نمودن ظاهری زندگی می تواند قابل قبول باشد. اما با گذشت این سالها و و برملا شدن باطن مدرنیته اینگونه تمجید از مدرنیته می تواند نشان از علاقه ی شدید نویسنده ناشی شود. هر چند با ورود فن آوریهای نوین زندگی سنتی دستخوش تغییر شد اما تمام این تغییرات سود آور نبود و اکنون مشکلات دیگری را به وجود آورده که گریبان بشریت و به ویژه جوامع غیر غربی را گرفته است.

2-     یکی از نکات سوال برانگیز این کتاب دقت نویسنده در بیان اتفاقات حتی در حد اعلام دقیق ارقام و آمارهای مربوط به اتفاقات می باشد. با توجه به شرایط آن دوران و بی سوادی مردم و عدم ثبت دقیق وقایع و نیز شاید عدم سنت خاطره نویسی اینگونه اعداد وارقام دقیق برای انسان جای سوال باقی می گذارد.

3-     از نکات مثبت این کتاب اشاره به  عاقبت شخصیتهای خاطراتش می باشد. این مطالب می تواند به کسب تجربه از سرگذشت دیگر انسانها بیافزاید. همچنین جذابیت ویژه ای به نوشته می دهد که کتاب را پرکشش می کند.

4-    تحلیل نویسنده از اتفاقات دوران کودکی اش هم مطلبی است که به غنای این مجموعه می افزاید و آنرا از بیان صرف و خشک خاطرات خارج می کند.

5-    از نکات برجسته این کتاب نثر شیوا و ساده ی آن می باشد که خواننده را در هر سطحی از سواد جذب خود می کند.

در نهایت کتاب "شازده حمام" کتاب جذاب و خواندنی است که می تواند نوعی منبع تاریخ شفاهی هم به شمار آید. چه خوب است که نویسندگان دیگری هم همانند نویسنده این کتاب به نوشتن خاطرات خود از تحول ایران و زمینه های گذار کشور از دوره سنت به مدرنتیه و با تحلیل های دقیق دست بزنند. اگر چنین کتابهایی از تمام شهرهای کشور جمع آوری گردد می تواند در کنار اسناد و مدارک رسمی و تاریخ نگاری دانشگاهی به ثبت تاریخ کشورمان کمک شایانی نماید. خواندن این کتاب را به همه کتاب دوستان و نیز علاقمندان به تاریخ کشور توصیه می کنم.